Giải ngân là gì? Định nghĩa và những lưu ý về giải ngân

“Giải ngân” là từ ngữ được sử dụng khá phổ biến trong các lĩnh vực tài chính và ngân hàng. Hiểu rõ được ý nghĩa giải ngân là gì, Quy trình tiến hành, thủ tục giải ngân, sẽ giúp bạn vay hoàn tất hồ sơ thủ tục để ngân hàng tiến hành cấp vốn sớm nhất có thể cho bạn.

Thông tin Ngân hàng nhà nước Việt Nam cung cấp, chúng tôi đã tóm tắt dưới đây hi vọng có thể giải đáp cho bạn thắc mắc “giải ngân là gì” quy trình giải ngân để vay vốn  cũng như cung cấp một số thông tin hữu ích giúp bạn có thể rút ngắn thời gian và hạn chế sai sót trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, thủ tục giải ngân. 

1. Định nghĩa giải ngân là gì?

Giải ngân là quá trình ngân hàng hay các công ty tài chính thực hiện việc trao tiền cho bên đi vay vốn để cung ứng tiền cho bên vay sử dụng đúng mục đích vay vốn ban đầu. Các hình thức giải ngân: tiền mặt, chuyển khoản.

2. Các bước thực hiện quy trình giải ngân vay vốn ngân hàng

Quy trình giải ngân vay vốn ngân hàng thường bao gồm các bước sau:

Đây là bước rất quan trọng nếu bạn muốn vay vốn, giải ngân lần đầu. Cán bộ thu thập đầy đủ thông tin, chi tiết và xác minh chính xác từ thông tin cung cấp nhằm hạn chế thấp rủi ro trong quá trình vay vốn. 

Căn cứ dựa trên hồ sơ vay vốn do bạn cung cấp, cán bộ quan hệ xác minh tính xác nhận hợp lệ và chính xác của hồ sơ. Thông thường, hồ sơ và tài sản đảm bảo phải là bản chính thức, các hồ sơ khác liên quan có thể là hồ sơ photo công chứng còn hiệu lực. Ngoài ra, bằng kinh nghiệm nghiệp vụ này, cán bộ có thể dễ dàng hỏi thêm các thông tin khác từ bạn hay các bên liên quan xác thực thêm về hồ sơ vay vốn.

Sau khi cán bộ hoàn tất quy trình thẩm định do bạn cung cấp, hồ sơ vay sẽ lập báo cáo đề xuất cấp tín dụng và trình lên cấp trên để xin được phê duyệt. Bộ phận phê duyệt cuối cùng phụ thuộc vào số tiền mà bạn vay. Số tiền vay vốn càng lớn thì cấp phê duyệt càng cao và trong các trường hợp đặc biệt còn cần bộ phận thẩm định độc lập tái thẩm định hồ sơ vay vốn.

Dựa vào hồ sơ thông tin của bạn cung cấp có đủ thẩm quyền tiến hành phê duyệt hay từ chối cho bạn vay vốn.

Sau khi cấp phê duyệt cuối cùng đồng ý và toàn tất ký hồ sơ vay vốn, ngân hàng sẽ tiến hành giải ngân theo hợp đồng thỏa thuận bao gồm: số tiền cần giải ngân, ngày giải ngân và số lần giải ngân. Thông thường trong thời gian giải ngân kể từ lúc tiếp nhận giấy đề nghị giải ngân của bạn là từ 1-2 ngày và có thể lâu hơn tùy vào tính chất của khoản vay.

• Bước 1: Ngân hàng vay vốn thu thập hồ sơ và xác thực thông tin của bạn. Các thông tin chính cần xác thực bao gồm:
  • Thông tin cá nhân hoặc doanh nghiệp vay vốn
  • Mục đích vay và sử dụng vốn: Vay tiêu dùng, vay mua đất, vay mua xe, hay vay bổ sung vốn lưu động,….. Xác định mục đích vay vốn khá quan trọng vì liên quan đến việc thu thập hồ sơ chứng minh sử dụng đúng mục đích sử dụng vốn của bạn
  • Xác minh khả năng trả nợ của bên khách hàng vay vốn: Thu thập thông tin về các nguồn thu nhập của bên đi vay
  • Tài sản đảm bảo (nếu khoản vay không phải là vay tín chấp)
• Bước 2: Cán bộ tín dụng của ngân hàng lập hồ sơ, thủ tục và quy trình vay vốn. Các thông tin cần thu thập và xác thực bao gồm:
  • Hồ sơ của nhân thân/hồ sơ pháp lý chứng thực của bên đi vay: CMND/CCCD/Hộ chiếu và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh các giấy chứng nhận liên quan; Điều lệ vay vốn
  • Hồ sơ chứng minh thu nhập của cá nhân/tài chính của doanh nghiệp:
    • Đối với hồ sơ cá nhân: Hợp đồng lao động, sao kê bảng lương trong 3 tháng hoặc các chứng từ chứng minh thu nhập từ kinh doanh hoặc cho thuê tài sản.
    • Đối với doanh nghiệp: Báo cáo tài chính, báo cáo dòng tiền, các hợp đồng hay thỏa thuận mua/bán
  • Hồ sơ tài sản phải đảm bảo (nếu khoản vay không phải là vay tín chấp- vay không cần tài sản thế chấp): Các giấy tờ liên quan chứng minh tải sản đảm bảo thuộc sở hữu của bên đi vay. Ví dụ: Giấy chứng minh thuộc sở hữu/sử dụng bất động sản nếu thế chấp bằng bất động sản.
  • Hồ sơ chứng minh rõ ràng mục đích sử dụng vốn: tùy thuộc vào mục đích vay vốn để thu thập các hồ sơ tương ứng liên quan. Cụ thể, đối với một số sản phẩm vay tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế (VIB):
    • Vay mua xe: Hợp đồng mua bán ô tô
    • Vay mua nhà: Hợp đồng mua bán/chuyển nhượng quyền sở hữu/sử dụng đất
• Bước 3: Ngân hàng/tổ chức tài chính thẩm định thông tin và hồ sơ vay 
• Bước 4: Ngân hàng/tổ chức tài chính phê duyệt hồ sơ vay vốn 
• Bước 5: Ngân hàng/tổ chức tài chính giải ngân vốn vay

3. Những điều bạn nên lưu ý trong quá trình giải ngân

• Tìm hiểu thông tin ngân hàng trước khi vay vốn: Bạn cần tìm hiểu rõ sản phẩm vay vốn của mình phù hợp với sản phẩm cho vay nào của ngân hàng, lãi suất vay, tỷ lệ cho vay tối đa, thời hạn vay vốn, biên độ lãi suất của từng ngân hàng, điều kiện và thủ tục pháp lý cho vay… bạn nên tìm hiểu trước khoảng 2 tháng trước khi vay đảm bảo có đủ thời gian chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và tốt nhất để tăng tỷ lệ được ngân hàng phê duyệt khoản vay. Bạn nên có thông tin chính xác có thể liên hệ trực tiếp ngân hàng để được tư vấn cụ thể và chính xác.
• Chuẩn bị hồ sơ vay đầy đủ, chính xác và hợp lệ và trung thực: Việc chuẩn bị hồ sơ đảm bảo các yếu tố này sẽ giúp bạn giảm đáng kể thời gian thẩm định khoản vay, đồng thời nâng cao mức độ tín nhiệm của ngân hàng dành cho bạn, qua đó rút ngắn thời gian phê duyệt khoản vay.
• Chuẩn bị hồ sơ giải ngân: Sau khi được phê duyệt cấp khoản vay, cần chuẩn bị trước hồ sơ giải ngân trước 2 ngày để đảm bảo giải ngân đúng tiến độ mong muốn.

4. Các phương thức giải ngân phổ biến của ngân hàng

Dưới đây là những phương thức giải ngân phổ biến được phân loại theo các tiêu chí:

• Phân loại theo phương thức rút vốn vay:
  • Giải ngân bằng tiền mặt: Hình thức giải ngân bằng tiền mặt là phương pháp đơn giản nhất và phổ biến nhất. Bạn nên đến trực tiếp ngân hàng và nhận số tiền cần thiết trong hình thức tiền mặt.
  • Giải ngân chuyển khoản qua tài khoản: Giải ngân chuyển khoản qua tài khoản là hình thức giải ngân thông qua việc chuyển số tiền đến tài khoản ngân hàng của bạn.
• Phân loại theo hình thức giải ngân:
  • Giải ngân một lần: Giải ngân một lần là quá trình ngân hàng cung cấp toàn bộ số tiền vay cho bạn trong một lần duy nhất. Thay vì chia nhỏ và cung cấp tiền từng phần theo yêu cầu của bạn, giải ngân một lần cho phép bạn nhận toàn bộ số tiền vay vào tài khoản của họ cùng một lúc..
  • Giải ngân nhiều lần: Hình thức giải ngân theo kỳ thường được sử dụng để đáp ứng các hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong trường hợp này, ngân hàng sẽ giải ngân theo từng đợt mà bạn đã đăng ký trước đó. Việc giải ngân theo kỳ giúp tối ưu hóa việc sử dụng nguồn vốn và đảm bảo bạn có đủ tiền để triển khai dự án.
• Phân loại theo tài sản đảm bảo:
  • Giải ngân phong tỏa: Khi thực hiện giải ngân phong tỏa, ngân hàng chuyển số tiền vay vào tài khoản của bên thụ hưởng (bạn hoặc bên cung cấp hàng hóa, dịch vụ, bên bán bất động sản, phương tiện vận tải), nhưng số tiền này được tạm thời phong tỏa và không thể sử dụng được. Điều này xảy ra vì tại thời điểm giải ngân, bạn chưa hoàn thành giao dịch mua bán hàng hóa, tài sản hoặc chưa hoàn tất thủ tục đăng ký sang tên tài sản tại cơ quan có thẩm quyền.
  • Giải ngân không phong tỏa: Giải ngân không phong tỏa là một hình thức trái ngược với giải ngân phong tỏa. Trong giải ngân không phong tỏa, khi bên bán nhận được số tiền trong tài khoản, họ có thể hoàn toàn rút và sử dụng số tiền đó cho mục đích riêng của mình. Giải ngân không phong tỏa có thể đáp ứng nhu cầu cấp thiết và đòi hỏi sự linh hoạt từ phía bên bán. Tuy nhiên, ngân hàng sẽ cần đảm bảo rằng quy trình xác minh và kiểm soát vẫn được thực hiện để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo tính hợp pháp của giao dịch.

5. Hồ sơ chi tiết bạn cần chuẩn bị

Để chuẩn bị hồ sơ chi tiết, bạn cần thu thập các tài liệu sau:

• Hồ sơ pháp lý: Đây là những giấy tờ cần thiết để chứng minh danh tính và tình trạng hôn nhân của bạn. Bao gồm CMND, hộ chiếu, sổ hộ khẩu hoặc KT3. Nếu bạn đã kết hôn, cần có giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.
• Hồ sơ tài chính: Đây là những giấy tờ liên quan đến thu nhập của bạn. Bao gồm hợp đồng lao động còn thời hạn, bảng lương, sao kê lương (nếu thu nhập chính đến từ lương), giấy đăng ký kinh doanh, sổ sách bán hàng, hóa đơn (nếu có thu nhập từ hoạt động kinh doanh), giấy tờ chứng minh sở hữu, chứng minh thu nhập từ cho thuê tài sản (nếu có thu nhập từ cho thuê).
• Hồ sơ mục đích sử dụng vốn: Đây là những giấy tờ chứng minh mục đích sử dụng vốn của bạn. Bao gồm hợp đồng mua bán, giấy đặt cọc, thông báo nộp tiền (đối với mục đích mua nhà, mua xe, v.v.), bản dự toán xây sửa nhà, dự toán chi phí (đối với mục đích xây sửa nhà), giấy phép kinh doanh, báo cáo tài chính, nhu cầu vốn tương lai (đối với mục đích kinh doanh).
• Hồ sơ tài sản đảm bảo: Đối với các khoản vay có yêu cầu tài sản đảm bảo, bạn cần cung cấp giấy tờ chứng minh sở hữu tài sản như sổ đỏ, sổ hồng (nếu tài sản là nhà đất), giấy đăng ký xe (nếu tài sản là ô tô), v.v. Nếu tài sản là của bên thứ ba, bạn cần cung cấp thêm CMND và sổ hộ khẩu của bên thứ ba.

Lưu ý rằng mỗi ngân hàng có thể có các yêu cầu hồ sơ khác nhau đối với mỗi mục đích vay. Do đó, để biết chính xác các giấy tờ cần chuẩn bị và quy trình giải ngân tại từng ngân hàng, bạn cần liên hệ trực tiếp với ngân hàng cho vay. Nếu bạn cần tư vấn vay tại VIB, bạn tham khảo sản phẩm cho vay tại website VIB và liên hệ hotline hoặc tại quầy để được hỗ trợ.

6. Quản lý khoản vay sau khi giải ngân

Quản lý khoản vay sau khi giải ngân cũng khá quan trọng, giúp bạn có kế hoạch trả nợ đúng thời hạn, tránh việc để nợ quá hạn ảnh hưởng đến xếp hạng tín nhiệm và khó khăn cho các lần vay tiếp theo. Đáp ứng nhu cầu đó của bạn, Ứng dụng ngân hàng số MyVIB 2.0 hỗ trợ tính quản lý thông tin khoản vay và tính năng hỗ trợ thanh toán khoản vay đến hạn. Cụ thể:

• Tính năng quản lý thông tin khoản vay: Ứng dụng MyVIB 2.0  liệt kê danh sách các khoản vay còn dư nợ bao gồm toàn bộ thông tin về khoản vay: Số tiền, ngày giải ngân, ngày đến hạn, dư nợ gốc, dư nợ hiện tại, lãi suất; thông tin số tiền gốc, lãi, lãi phạt của kỳ trả nợ tiếp theo; lịch sử trả nợ. Từ đó, bạn có thể chủ động hơn trong việc chuẩn bị tài chính cho kỳ trả nợ sắp tới để tránh trường hợp chậm trả dẫn đến nợ quá hạn.
• Tính năng thanh toán khoản vay: Vào ngày đến hạn/quá hạn khoản vay, bạn có thể thực hiện thanh toán khoản vay của mình ngay trên ứng dụng ngân hàng số MyVIB 2.0 chỉ với các thao tác đơn giản:
  • Bước 1: Đăng nhập vào ứng dụng ngân hàng số MyVIB 2.0
  • Bước 2: Chọn khoản vay cần thanh toán (có thể chọn thanh toán khoản vay của chính mình hoặc khoản vay của người khác mở tại VIB). Thông tin khế ước, số tiền nợ đến hạn/quá hạn sẽ hiển thị nếu khoản vay đó đúng vào ngày đến hạn hoặc đã quá hạn.
  • Bước 3: Chọn thanh toán toàn bộ hoặc nhập số tiền cụ thể muốn thanh toán.
  • Bước 4: Chọn thanh toán từ tài khoản thanh toán nào.
  • Bước 5: Xác nhận thanh toán.

7. Những câu hỏi thường gặp về giải ngân

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về giải ngân:

• Làm thế nào để chọn hình thức giải ngân phù hợp?

Việc chọn hình thức giải ngân phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu tài chính cụ thể của từng khách hàng. Bạn nên xem xét các yếu tố như lãi suất, thời gian trả nợ, yêu cầu bảo đảm và tài sản thế chấp trước khi đưa ra quyết định.

• Thời gian giải ngân mất bao lâu?

Thời gian giải ngân phụ thuộc vào quy trình và yêu cầu của từng ngân hàng. Thông thường, việc xử lý giải ngân có thể mất từ vài ngày đến một vài tuần. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và hoàn chỉnh có thể giúp tăng tốc quá trình giải ngân.

• Tôi cần đáp ứng những yêu cầu gì để đạt được giải ngân?

Để được giải ngân, bạn cần chuẩn bị hồ sơ tài chính, bao gồm các giấy tờ chứng minh thu nhập, giấy tờ về tài sản đảm bảo và các giấy tờ pháp lý liên quan. Thông tin chi tiết về hồ sơ cụ thể sẽ được cung cấp bởi ngân hàng hoặc tổ chức tài chính.

• Tôi cần có điều kiện gì để đủ điều kiện vay vốn?

Điều kiện để đủ điều kiện vay vốn có thể khác nhau tùy thuộc vào ngân hàng và sản phẩm tài chính. Thông thường, ngân hàng sẽ đánh giá yếu tố như thu nhập, khả năng trả nợ, lịch sử tín dụng và tài sản đảm bảo. 

• Nếu không thể trả nợ đúng hạn, tôi sẽ phải đối mặt với hậu quả gì?

Nếu bạn không thể trả nợ đúng hạn, có thể mất khả năng vay vốn trong tương lai và bị áp dụng các biện pháp khắc phục nợ. Điều này có thể bao gồm truy cứu tài sản đảm bảo, thu thập nợ qua các biện pháp pháp lý và ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của bạn. 

Trên đây là các thông tin cần thiết phần nào giải đáp thắc mắc của bạn: Giải ngân là gì? Các lưu ý khi làm hồ sơ vay và giải ngân? Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số khoản vay trên website Ngân hàng TMCP Quốc Tế (VIB)  để có thêm thông tin chi tiết, quy định của từng loại sản phẩm vay mua nhà, vay mua xe, vay tiêu dùng, vay kinh doanh, thấu chi cũng như cách  mở thẻ tín dụng online trên website.